Cerrahi araştırmaların ve cerrahi dergilerinde yayın kalitesini yükseltmeleri için 6. Cerrahi Araştırma Kongresi’nde ilk defa "Editörler Kursu" düzenlendi. Tüm Türkiye’den cerrahi alanda çıkan dergilerin editörlerinin katıldığı kursta Prof. Dr. Anna Marusic, “Okumaya Değer Makale Seçimi” hakkında bilgi verdi.
6. Cerrahi Araştırma Kongresi’nde ilk defa, Türkiye'de çıkan cerrahi dergilerin yayın kalitesini arttırmak için "Editörler Kursu" düzenlendi. Cerrahi araştırmaların ve cerrahi dergilerinde yayın kalitesini yükseltmeleri gerektiğini belirten Kongre Başkanı Prof. Dr. Ayhan Kuzu, “Kaliteli dergiler kaliteli araştırmaları basarlar. Araştırma kalitemizi arttırmak istiyoruz. Onun içinde dergi editörlerini topladık. Tüm Türkiye’deki cerrahi alanda çıkan dergilerin editörlerini çağırdık. Prof. Dr. Anna Marusic, dergi editörlerine kurs vererek, standart kuralları anlattı. Buna ek olarak dergilerin yayın kalitelerini nasıl yükseltebilecekleri konusunda bilgi verdi. Yayın kalitesi için konulan çıtanın yükseltilmesinin önemli olduğunu ve çıta yükselirse araştırmacıların daha fazla çalışarak iyi araştırma yapmaları sağlanabileceğini vurguladı" dedi.
“Standartlara Uyulduğunda İyi Bir Dergi Çıkartılabilir”
Kursta Hırvatistan Split Üniversitesi Anatomi Bölümünden Prof. Dr. Anna Marusic “Okumaya Değer Makale Seçimi” isimli sunumu hakkında, Sağlık Dergisi’ne şunları söyledi: “ Aslında ben küçük bir ülkeden geliyorum. Türk dergilerinin ölçeği kadar bir ölçeğe sahiptik. Ancak biz kendi ülkemizde “ Crotian Medical Journal” dergimizi geliştirmeyi başardık. Bilim toplumunun önünde gözle görünür hale getirdik. Uluslararası editörlük standartlarını ve yayın kalitesini artırmak en büyük amacımız. Meslektaşlarıma özelikle şunu söylemek istiyorum, standartlara uyulduğunda iyi bir dergi çıkartılabilir.”
“EQUATOR Network Ağında Araştırma Raporları İçin Gerekli Bilgiler Var”
EQUATOR Network ağında editörler ve yöntem geliştirme uzmanlarının bulunduğunu dile getiren Prof. Dr. Marusic , “Ağ içerisinde amaç araştırmaların yazılmasını ve raporlama tekniklerini iyileştirebilmek. Bu ağı herkes bir şekilde paylaşıyor. Bu ağdaki kişiler araştırmaların raporlanmasında kullanabilecekleri yayınlıyorlar. Ayrıca kılavuzlar içerisinde kurallar var. Özellikle sağlık alanında bir araştırma raporunda yer alması gereken veriler bilgiler neler ise onları kılavuzlara koyuyorlar. Bu kılavuzları kullanarak insanlar yaptıkları araştırmaları yazarken bunun kalitesini artırmış oluyorlar hem de yaptıkları bilimsel araştırmaların daha görünür olmasını sağlamış oluyorlar” dedi.
Genel Olarak Türkiye’de Dergi Çıkartmak İçin Nelere Dikkat Edilmeli?
Kursta farklı dergiler çıkartan editörlerin katıldığını söyleyen Prof. Dr. Marusic şunları söyledi: “Bu yayınlarda sağlık alanında dergi editörlerinin ayrıca bir sorumluluğu var. Dergilerde yayınlanan konular yayınlanan yazılar ya da makaleler insan sağlığını etkiliyor. O yüzden de bu dergilerin sıkı kurallara uyması gerekiyor. Yanlış bilgiler içeren bir makalenin yayınlanması sağlığı etkileyecek sonuçlar doğuracağı için ayrıca sorumlulukları da var. Bilimsel makalelerin en iyi şekilde sunulması ve sağlık hizmetleri üzerinde olumlu etkileri olabilsin diye bu kurallar uygulanıyor.
“Materyal ve Metod (Yöntem) Bölümü Makalenin Kalitesini Gösterir”
Tıp alanında çok fazla bilgi var. Bütün doktorlar klinik olarak çalışma hayatlarında bu bilgilerin hangisi işlerine yarayacak hangisi gerçekten işlerini kolaylaştıracak o kadar karışık bilgilerin içinde seçip çıkartmaları ayırt etmeleri çok zor. O yüzden de klinisyenlere yardımcı olmak için “kanıta dayalı tıp” diye bir kavram gelişmiş. Kanıta dayalı tıp ile klinikte doktorların hastaları için en doğru kararları verebilmesine yardımcı olmak mümkündür.
Doktorlar okudukları yayının kaliteli olduğunu anlayabilmesi için “o çalışmanın içinde yeterli detay var mı” bakmalı. Okuyucu nereye bakması gerektiğini bilmeli. Araştırmanın en önemli kısmı yöntem bölümüdür. Araştırma nerede yapılmış, doğru yöntem kullanılmış mı, yeterli analiz yapılmış mı, kurdukları hipotez doğru bir şeklide test edilmiş mi, bunların açıkça yazılması ve okuyucuya sunulması çok önemli. Bu nedenle okuyucuların yayın kalitesinin en iyi değerlendirebilecekleri yer makalenin yöntemlerin yazıldığı bölümü olduğunu hatırlatmak isterim" dedi.
Cerrahi Uygulamalar için Gözlem ve Vaka Serileri
Girişimsel uygulamalar için randomize kontrollü çalışmalar uygundur. Onun için kullanılan kılavuz ilkeler farklıdır. Ama cerrahi uygulamalar için ise gözlem ve vaka serileri söz konusu olabilir. O çalışmaların takip etmesi gereken ilkeler, her bir bilimsel çalışmanın türüne uygun olarak değişiklik gösteriyor. Klinisyenlerde araştırma sonuçlarını kendi klinik pratiklerinde uygulayabilecektir.
“Çıkar Çatışmasının Önüne Geçmek için Editörler İçin Önemli Kurallar Var”
Yanlı ve yanlış yayınların önüne geçebilmek için editörlere önemli görevler düşmektedir. Editörler olarak bunları bilmezsek bu makaleleri dergimizde yer verirken yanlış kararlar alabiliriz. Bütün bu kurallara kılavuz ilkelere uyarsa sonuçta ortaya çıkan şey kaliteli olacaktır. Editörlere yayınlanması için baskılar gelebiliyor, bu nedenle objektiflik için zorluk yaşanabilir. Çıkar çatışmasının önüne geçmek için editörler için önemli kurallar var.”
Yorumlar