Ana içeriğe atla

"TÜRK SAĞLIK SİSTEMİNDE KALİTEDEN AKREDİTASYONA GİDEN YOL"

2. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresinde "Türk Sağlık Sisteminde Kaliteden Akreditasyona Giden Yol" konulu bir sunum yapan Sağlık Bakanlığı Performans Yönetimi Ve Kalite Geliştirme Daire Başkanlığından Kalite Standartları Geliştirme Şube Müdürü Tıbbi Mikrobiyoloji Uzmanı Serap Süzük, sunumunda Türkiye'de tüm hastalara hizmet eden kamu, özel ve üniversite hastaneleri için ortak bir hastane hizmet kalite standardı belirlendiğini ifade etti.

Sağlıkta kaliteli hizmet anlayışı dünyada büyük bir ivme kazanıyor. Bu konuda ülkeler farklı politikalar ve çalışmalar yürütüyor. 2. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresinde "Türk Sağlık Sisteminde Kaliteden Akreditasyona Giden Yol" konulu bir sunum yapan Sağlık Bakanlığı Performans Yönetimi Ve Kalite Geliştirme Daire Başkanlığından Kalite Standartları Geliştirme Şube Müdürü Tıbbi Mikrobiyoloji Uzmanı Serap Süzük, konu hakkında Sağlık Dergisi’ne bilgi verdi. Süzük, “Dünyada sağlık hizmetlerinin kalitesinin arttırılmasına yönelik yapılan çalışmalar artık daha çok ulusal akreditasyon sistemleri üzerinden yürütülüyor. Ülkelerin de böyle bir sisteme yönelmeleri aslında doğal bir ihtiyaçtan kaynaklanıyor. Çünkü ülkelerin, sağlık sistemlerinin ihtiyaçları, öncelikleri ve beklentileri farklı boyutlarda olabiliyor. Ayrıca ulusların kendi anadilinde oluşturulan standart seti tüm çalışanlar için anlaşılabilir olmasını da sağlanıyor. Diğer bir önemli nokta ise uluslararası akreditasyon sistemlerinin maddi boyutunun, o ülkeye getirdiği mali yük. Tüm bu nedenlerden dolayı ulusal akreditasyon sistemlerinin oluşturulması tüm dünyada büyük bir hız kazanıyor. Günümüzde ulusal akredite standartlara sahip ülkeler arasında İngiltere, Kanada, Avustralya, Fransa Tayland, Malezya, Kırgızistan, Hong Kong, Dubai, Danimarka, Hollanda Mısır, Hindistan, Polonya ve Japonya gibi ülkeler yer alıyor” dedi.

“Ülkemizde 3 Bin 500 Sağlık Kurumunda Vatandaşa Sağlık Hizmeti Sunuluyor”
Türkiye’de sağlık sisteminde kalite ve güvenlik kavramlarının kullanımının ilk olarak özel sektördeki birkaç kurum aracılığıyla gündeme geldiğini kaydeden Süzük, “Özel sektörle birlikte kamu ve üniversite hastanelerinde de kalite çalışmaları başlatıldı. Sağlıkta Dönüşüm Programı (SDP) ile kamu hastanelerinde hizmetin kalite açısından değerlendirilmesi, kurumsal bir yapı kazandı. Dünyada olduğu gibi SDP kapsamında da Türkiye sağlık sisteminde kalite, hasta ve çalışan güvenliği kavramları birlikte değerlendirilir hale geldi. Türkiye’de yaklaşık olarak 3 bin 500 sağlık kurumunda sağlık hizmeti sunuluyor ve SDP’de hedeflenen kalite anlayışı bu kurumların tümünü kapsıyor” şeklinde konuştu.

Sağlık Bakanlığı Kaliteli Sağlık Hizmeti Çalışmaları
Süzük, Sağlık Bakanlığı bünyesinde sistemin oluşturulmasındaki alt yapı çalışmalarını şu şekilde özetledi: “Türkiye sağlık sisteminde, sağlık hizmetlerinde kalite, hasta ve çalışan güvenliği kapsamındaki yapılan çalışmaların koordinasyonu, yönetimi ve geliştirilmesi Bakanlık bünyesindeki Performans Yönetimi ve Kalite Geliştirme Daire Başkanlığı kurumsal yapısı içinde yürütülüyor. Daire Başkanlığı çalışmalarını illerde il sağlık müdürlükleri bünyesinde, İl Performans Kalite Koordinatörlükleri ve tüm kamu hastanelerinde kurulu olan performans ve kalite birimleriyle birlikte yürütüyor.

“Standartlar Uzmanlık Dernekleri ve Sektör Çalışanlarının Deneyimlerinden Faydalanılarak Hazırlanıyor”
Sağlık sisteminde hizmetin kalitesinin ölçüldüğü standart seti Daire Başkanlığı tarafından hazırlanıyor. Bu standartların en önemli özelliği; ulusal sorunlarımızla ilişkili, kendi uygulamalarımızı yansıtan ama elbette ki uluslararası uygulamalarla da uyumlu, uzmanlık derneklerinden görüş alınarak ve sağlık sektörü çalışanlarının deneyimlerinden faydalanılarak hazırlanıyor. Bu kapsamda hazırladığımız hizmet kalite standartları öncelikle kamu hastaneleri hizmet kalite standartları ve özel hastaneler için hazırlanmış özel hastaneler hizmet kalite standartları yer alıyor. Daire başkanlığı tarafından ayrıca ağız-diş sağlığı merkezleri, 112 acil sağlık hizmetleri ve KETEM merkezleri için hazırlanmış hizmet kalite standartları da yer alıyor.

Örnek Uygulama Rehberi
Hazırladığımmız standartlar uygulayıcı taraftarı standartlardır. Yani standartların hastanelerde nasıl uygulanması noktasında uygulayıcılar için örnek uygulama rehberi hazırlandı. Yani kamu ve özel hastanelerimizin herhangi bir danışmanlık hizmeti almadan standartları doğru bir şekilde uygulamaları sağlanabiliyor. Ancak tüm çalışmalarımız sonucunda vardığımız nokta, kamu ve özel hastaneler için ayrı değil ortak bir standart setinin kullanılmasıdır. Çünkü amacımız tüm hastanelerde standart bir hizmet kalite seviyesine erişmektir.

Dikey ve Yatay Boyutlar
Türkiye’de tüm hastalara hizmet eden kamu, özel ve üniversite hastaneleri için ortak bir hastane hizmet kalite standardı hazırlandı. Hazırlanan bu hastane hizmet kalite standartlarında bir boyutlandırma çalışması yapıldı. Boyutlandırma çalışmasında; dikey ve yatay boyutlar yer alıyor. Dikey boyutlarda hastanede hizmet veren tüm bölümleri ele aldık. Bunlar arasında; sağlık hizmeti sunulan bölümler, birebir sağlık hizmet sunumu yapmayan ancak sağlık hizmeti sunan bölümlere destek olan destek hizmet bölümleri ve bunların her ikisine birden kurumsal olarak hizmet eden kurumsal hizmet yönetimi yer alıyor. Üç dikey boyuta ilave olarak hasta-çalışan güvenliği, hasta-çalışan memnuniyeti olarak da yatay bir boyutlandırma çalışması yaparak kendi standart modelimizi oluşturduk.

Şekil 2. Dikey boyutlarda yer alan birimler



Şekil 3. Yatay boyutta yer alan konular

“Pilot Uygulama 29 Hastanede Yapıldı”
Hazırladığımız hizmet kalite standartlarının hastanelerde geçerlilik testi çalışıldı. Bu pilot çalışmada 29 kamu, özel ve üniversite hastanesinde değerlendirme yapıldı. Bu yolla standartlar aracılığı ile ortak bir dil oluşturuldu. Sahadan alınan geri bildirimler ile “Hastane Hizmet Kalite Standartları”nın son şekli verildi. Standart setimiz üç ciltten oluşuyor. Bir tanesi değerlendirmede kullanılacak olan standart seti, uygulamaya yönelik hazırlanan “Uygulama Rehberi” ve değerlendiricilere yönelik “Değerlendirme Rehberi”dir.
“Hastane Hizmet Kalite Standartları”, “Uygulama Rehberi” ve“Değerlendirme Rehberi”
Rehberlerin özellikleri; Uygulama rehberinde standart setindeki tüm standartların içeriğinde ne istendiği ve uygulamaların nasıl yapılması gerektiği anlatıldı. Böylelikle uygulayıcıların herhangi birine ihtiyaç duymadan bu standartları uygulayabileceği bir zemin hazırladık. Ancak standartların sadece standart bir şekilde uygulanmasını değil standart değerlendirilmesine de inanıyoruz. Değerlendiriciler için oluşturduğumuz değerlendirme rehberi, hastanelerde yapılacak değerlendirmelerde aynı somut kanıtların elde edilmesi amacıyla hazırlanmış bir rehber niteliği taşıyor.


Şekil 4.

“Yeni Modelde Hastanelerimizi Çapraz Değerlendirdik”
Değerlendirmeyi, kurumlarımızda hizmet kalite standartlarının karşılanma derecesini belirleme süreci olarak tanımlıyoruz. 2007 yılından beri 835 kamu hastanesinde yaklaşık olarak 5 bin değerlendirme yapıldı. Bu değerlendirmeler ile çok ciddi bir deneyim, çok ciddi bir bilgi birikimi kazandık. Bunun doğrultusunda yaptığımız yeni modelde hastanelerimizi çapraz değerlendirmeye tabi tuttuk. Çapraz değerlendirmeler, üzerinde çalıştığımız sistemin değerlendirme modelinin temelini oluşturuyor. Bu modele göre A şehrindeki değerlendiricilerimiz Z şehrindeki hastaneleri, Z şehrindeki değerlendiricilerimiz ise F şehrindeki hastaneleri değerlendiriyor. Bu modelde başarılı olduğumuzu söylemek mümkün hale geldi.

Değerlendirme ekipleri en az 3 kişiden oluşuyor. Ekip liderinin bünyesinde oluşturulan ekipte en az bir de hekim yer alıyor. Eğitimin gücüne inanan bir ekip, Sistem içinde farklı amaçları içeren farklı eğitim programları hazırladı. Bu noktada oluşturduğumuz hastane hizmet kalite standartlarını uygulayacak olan hastaneler için “Uygulayıcı Eğitim Programı”, Değerlendiriciler için “Değerlendirici Eğitim Programı”, Ekip liderleri için “Ekip Lideri Eğitim Programı” ve sistemdeki tüm eğitimleri verecek olan eğitimcilere yönelik “Eğitici Eğitimi Programı” hazırlandı.

Hasta ve Çalışan Güvenliği Sempozyumları
Bunun dışında sağlık çalışanlarının tümüne ulaşmak ve onlara eğitim vermek amacıyla Hasta ve Çalışan Güvenliği Sempozyumları düzenliyoruz. Standart modelimizin yatay boyutunda yer alan konulara yönelik olarak il sağlık müdürlüklerimiz işbirliğinde ücretsiz olarak düzenlediğimiz sempozyumlarda sağlık çalışanlarının ve o ilde varsa tıp fakültesinde ve hemşirelik okullarında okuyan öğrencilerin katılımı sağlanıyor. Hedefimiz 81 ilde sağlık çalışanlarının yanına gitmek. Bizzat hazırladığımız standartları anlatmak, hangi noktada uygulamada eksiklikleri varsa eksikliklerini gidermek, aldığımız geri bildirimlerle daha iyiye, daha güzele ve daha doğruya ulaşmak.

Birçok ülkenin oluşturduğu gibi Türkiye’de de belgelendirme sistemi için tüm alt yapı oluşturulmuş durumda. Neden Türkiye’de ulusal sistemini kurmuş ülkeler arasında da yer almasın?”

Şekil 5. Modelimizle ulaşmak istediğimiz yol.

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

DOKTOR EŞİ OLMAK!

Sağlık sisteminde yapılan değişikliklerle ilgili hekimlerin yaşadığı mesleki sorunlar gündeme gelirken evlerinde bu durumun yansımaları konuşulmuyor. Evlilik ve Aile Danışmanı Psikolog İlkim Öz ve farklı hekimlerin eşleriyle konuşarak Sağlık Dergisi’nde daha önce ele alınmamış bir konuyu gündeme taşıyoruz. Performans sistemi, Tam Gün uygulaması gibi sağlık çalışanlarının meslekleri ile ilgili sorunlarının sık sık gündeme geldiği şu günlerde, bu durumun özel hayatlarına nasıl yansıdığını araştırdık. Doktorların işlerinde yaşadığı sorunlarını yakından bilen eşleri bu durum hakkında ne diyor. Bu zamana kadar değinilmemiş bir konu olan “doktor eşi olmak” ve sorunlarla uğraşırken nelerin olduğunu öncelikle farklı meslek gruplarından doktor eşlerine sorduk. Sonrasında da Evlilik ve Aile Danışmanı Psikolog İlkim Öz ile konuyu değerlendirdik. Tiyatro Sanatçısı ve Doktor Evliliği Görüştüğümüz ilk doktor eşi tiyatro sanatçısı İpek Çeken Önal, Prof. Dr. Zülküf Önal ile evli. İpek Hanım, eşiyle he

TIBBIN DUAYENLERİ SARUHAN ÇEKİRGE

Hacettepe Üniversitesi Hastaneleri Girişimsel Nöroradyoloji bölümü kendi alanında dünyanın en tepesindeki birkaç merkezden biri olarak kabul ediliyor. Bu alanda birçok ilke imza atan Prof. Dr. Saruhan Çekirge, bu merkezin hikâyesini Sağlık Dergisi Yazı İşleri Müdürü Esra Öz’e anlattı. 2000 yılında TÜBİTAK Bilim Adamı Teşvik Ödülü’nü ve 2001’de Hacettepe Üniversitesi Bilim Teşvik Ödülü’nü alan Prof. Dr. Saruhan Çekirge, “Ünitemizde beyin damar hastalıklarının noninvazif tedavisinde geliştirilen tedavi teknikleri, bu merkezi dünyanın en iyisi olarak kabul ederek, özellikle son 10 yılda dünyanın pek çok ülkesindeki önemli tıp merkezlerinden Ankara’ya gelen, uzman doktorlara eğitim veren bir yapıya dönüştürdü” dedi. Kendi tıp alanında yarattığı gelişmeler devrimsel olarak nitelendirilen Prof Dr Saruhan Çekirge, Prof Dr Işıl Saatci, Doç Dr Kıvılcım Yavuz ve Doç Dr Serdar Geyik’ten kurulu bu ekip tarafından geliştirilen tedavi metotları, tüm dünyadaki hekimler tarafında da yay

TIBBIN DUAYENLERİ: HASAN BİRİ

Yüz üzerinde yayını bulunan kısa bir süre önce Koru Hastanesi’ni açan ve devamında uluslararası alanda başarılara imza atacak üniversite kurmayı hedefleyen Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji Anabilim Dalı Öğretim üyesi Prof. Dr. Hasan Biri, iletişimle birlikte sosyal sorumluluk projeleri düzenlemesinin yaşam felsefesi haline gelişini ve hayatını Sağlık Dergisi Yazı İşleri Müdürü Esra Öz’e anlattı. “İyi hekim iyi empati yapan hekimdir” sözüyle hekimlik mesleğinin doğru iletişimden geçtiğini kaydeden Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji Anabilim Dalı Öğretim üyesi Prof. Dr. Hasan Biri, Akademik ve etik kurallarla çalışan Koru Hastanesi’nin ileride uluslararası başarılara imza atacak üniversite olacağını belirtti. Prof. Dr. Biri, tıptaki her türlü gelişmeyi takip ederek, sağlık sektörünün ihtiyaçlarını gören ve bu ihtiyaçlar doğrultusunda gerçekçi politikalarla büyümeyi hedefleyen bir sağlık kuruluşu olmayı hedeflediklerini söyledi. Kendi ağzından hayatını ve çalışmalarını dile ge