SAĞLIK HABERCİLİĞİNE YÖN VERENLER
Sağlık haberciliğinin sömürüye
açık bir alan olduğuna dikkat çeken TRT Sağlık Muhabiri Gülben
Şahin, “Arz ve talep edenlerin bu sömürüye yer vermemesi
gerekiyor. Çok fazla televizyon ve gazete var. Burada sağlık
konusunda branşlaşmış, uzman kişilere ihtiyaç var. Bundan kastım sadece hekim
değil, işinin ehli sağlık muhabirlerine de ihtiyaç var” diye konuştu.
Sağlık haberciliği alanında uzun
yıllardır çalışan ve işin uzmanı olan televizyoncuların bu konudaki görüşlerini
almaya devam ediyoruz. Televizyonda sağlık haberi yaparken, nelere dikkat
edilmeli? Bu haberlerin doğruluğundan nasıl emin olunur? Alanında uzman
isimlerden TRT Sağlık Muhabiri Gülben Şahin, konu hakkında bilgi verdi.
Sağlık haberciliğinin gelişiminin,
izleyicinin veya okurun bilgi birikiminin artmasıyla paralel seyrettiğini
belirten TRT Sağlık Muhabiri Gülben Şahin, şunları söyledi: “Geçmişte azla
yetinen okur, artık bilgi birikimi arttıkça daha fazlasını istiyor. Bu durum da
bilinci getiriyor ki, bu en önemli ihtiyaç. Çünkü sağlık haberciliği sömürüye
açık bir alan. O yüzden arz ve talep edenlerin, bu sömürüye yer vermemesi
gerekiyor. Çok fazla televizyon ve gazete var. Burada sağlık
konusunda branşlaşmış, uzman kişilere ihtiyaç var. Bundan kastım sadece hekim
değil, işinin ehli sağlık muhabirlerine de ihtiyaç var.
“İlgi Gösteren Kesimin
İhtiyaçlarını Düşünerek Sağlık Haberciliğinin Konularında Ayrım Yapılabilir”
Sağlık haberlerinde aktarım
önemlidir. Görüşülen uzman kişinin ve kurumun ne dediği, ne demek istediği
doğru olarak aktarılmalıdır. Sağlık haberciliği herkesin ilgisini çekmeyebilir.
O yüzden ilgi gösteren kesimin ihtiyaçlarını düşünerek konularında ayrım
yapılabilir.
Ancak dikkatinizi çekmek isterim
ki, günlük hayatın her parçası sağlıkla ilgili.Sağlık deyince sadece fiziksel
sağlıktan bahsetmiyorum, ruh sağlığı da bu işin içinde yer alıyor. O yüzden
sağlık haberciliği sadece hastane, hekim, reçete veya sosyal güvenlik
kurumlarıyla ilgili değil. Yaşadığınız ortam, yaşadığınız insanlar,
günlük hayatta yaptıklarınız, mesela başından kalkmadığınız bilgisayardan tutun
da havalandırılmayan odanız bile hem sağlığınızdaki hem
de konforunuzdaki seviyeyi işaret ediyor.
Haber kaynakları ise kuşkusuz
uzmanlar, kurum ve dernek yetkilileri öncelikle... Uzman seçiminde kişilerin
kendilerini ve ifade etmek istediklerini ispatlaması önemli… Söylenenlerin
teyidi önemli… Akıllarda soru işareti bırakmayacak şekilde yapılmış bir habercilikten
bahsediyorum. Sırf sansasyon olsun diye söylenen bir sözün, muhabirin
kaleminden çıktıktan sonra kontrol edilememe riski vardır. Konu hele sağlık
olunca yazılan ve yayınlanan her noktaya dikkat etmek sağlık muhabirlerinin
asli görevidir.
Sağlık haberlerinde doğru,
güvenilir ve ispatlanmış habercilikten yola çıkarak, yanlışa yer
olmayan bir habercilik anlayışı akıllarda olmalı. Görüş alınanların güvenilirliği,
ilgili sağlık kurumlarının açıklamalarının yanı sıra, aynı konunun yurtdışında
nasıl yürütüldüğünü de izleyicilere aktarmak gerekiyor. Bu da izleyicilere bir
kıyaslama şansı veriyor. Mesela her birimiz çocuk ruhunu etkileyen şiddet
içerikli çizgi filmlerden bahsediyoruz. Bakalım yurt dışında aynı çizgi film
kanalları çocuklarına aynı şiddette çizgi filmleri izletiyor mu?
İdeal bir sağlık muhabiri öncelikle
idealist, vicdan sahibi olmalı. Bunu yaparken insanların merhamet duygularını
sömürmemeli. Gerçeği haber olarak vermeli. Yani doğru, güvenilir,
kaleminde çıkar bulunmayan muhabirler olmalı.
Sağlık Muhabirleri de İlki, Yeniyi
ve Keşfedilmemişi Bulmak İster
Muhabirler, özgün ve özgür haber
peşinde koşar. Sağlık muhabirleri de ilki, yeniyi ve keşfedilmemişi bulmak
ister. Bu yüzden günümüz koşullarında yeniliklerden haberdar olmak için bir
işbirliği şart. Bunu da etik kurallara uygun olarak gerçekleştirmek gerekiyor.
İletişim fakültesinde gazetecilik
okuyan herkese kolay anlaşılır bir dil kullanımından bahsedilir. Hem televizyon
hem gazete haberlerinde dil, kolay, anlaşılır ve yalın tercih
edilmeli. Ağdalı sözler, anlamsız ve gülünç olur. Herkesin
anlayacağı bir dil tercih edilmelidir. Görsellikte ben bir
televizyoncu olarak en çok küçük muayenehane odalarından şikayetçiyim. Bu gibi
yerlerde çekim yapmak hakikaten zor oluyor.
Görsel malzemeler seçtiğiniz
konu ile ilişkili olmalı. Mesela bir kıkırdak ameliyatından bahsediyorsanız,
uzman hekim ile kıkırdak yapısının maketi üzerine konuşabilirsiniz. Yeni bir
robotik cihaz varsa onu kullanarak… İlgili ameliyat ve laboratuar
çalışmalarını izin ile hekimden alabilirsiniz. Durağan olmasının aksine ilgi
çekici görsel malzeme haberin vitrinidir. Sağlık haberciliğindeki kriterler
sağlık programları için de geçerlidir.
“Kaynağını Bildiren, Sitesinde
veya Blogunda Süreklilik Arz Eden Sağlık Haberciliğini Tercih Ediyorum”
Bloglarda denetim mekanizması
olmaması beni düşündürüyor. Ama aklımızı kurcalayan her şey hakkında artık
internetten bilgi alabiliyoruz. Sadece kaynağını bildiren, sitesinde veya
blogunda süreklilik arz eden sağlık haberciliğini tercih ediyorum. Bunlarından
biri de Esra Öz.
Herkes, kendisini ilgilendireni
okur, ondan bilgi sahibi olur. Azla yetinmeyen bir okuyucu ya da
izleyici talebi olursa sağlık haberciliği de kendini geliştirir diye
düşünüyorum. Yani araştırmak, araştırmak ve her seferinde bir öncekinden daha
iyi olmak. Bilinç, bilinci getirir.
Sağlık konulu yayınlara ilişkin
bir denetimde, televizyonculuktaki denetim mekanizmalarını
biliyorsunuz. RTÜK bu konuda üzerine düşen görevi yapıyor.
Yayıncılıkta yanlışa yer yoktur. O yüzden TRT olarak yanlış haber
vermemek adına kontrolümüzü, kaynak seçiminden, muhabirinden ve en
üst düzeyindeki yöneticisine kadar bir işbirliği çerçevesinde yapıyoruz.
Haberlerin altında kaynak
belirtilmelidir. Çünkü kaynağın belirtilmesi haberin doğruluğuna ve
güvenilirliğine bir atıftır.”
Gülben Şahin Kimdir?
Denizli’de doğdum. İlk ve orta ve
liseyi Denizli ve Ankara’da okudum. Denizli Anadolu Lisesi’nin ardından Ankara
Üniversitesi İletişim Fakültesi Gazetecilik bölümünden mezun oldum. TRT’de
Sabah ve Kıbrıs Özel programlarında çalıştıktan sonra sağlık haberciliği ve
sosyal politika alanında haber merkezinde çalışmaya başladım.
Sunumları :
- Ulusal Kanserli Hastalar Kongresi’nde Medyayı temsilen “Medya ve Kanser” konulu sunum
- TBMM Sağlık Çalışanlarına Yönelik Şiddeti Araştırma Komisyonu’nda sunum
- TRT bünyesindeki eğitimler
Aldığı ödüller :
- “Basında Sağlık TV Araştırma Ödülü” 2003
- “Oksijenle Gelen Sağlık” Haberine verilen ödül 2004
- “Yılın en iyi sağlık muhabiri” ödülü 2009
- “TEB En iyi Televizyon Haberi “ ödülü 2012
Mail:
Twitter:
Yorumlar