Ülkemizde çok fazla bilinmese de, Adli Eczacılık alanının ilerleyen yıllarda bir uzmanlık alanı olacağını belirten Prof. Dr. Göknur Aktay, “Amerika Birleşik Devletlerinde “Adli Eczacılık” yüksek lisans programları da var. Adli eczacılar, ulusal istihbarat teşkilatları dahil tüm adli kurumlarda, doping analiz merkezlerinde, toksikolojik analiz laboratuvarlarında, Adli Bilimler Enstitülerinde ve kriminal araştırma grupları içinde yer almaktalar” dedi.
Türk Eczacılar Birliği Tarafından Prof. Dr. Göknur Aktay’ın başkanlığında hazırlanan Eczacılık Akademisi “Adli Eczacılık” kursu gerçekleştirildi. Prof.Dr. Göknur Aktay, verilen bu kurs hakkında DSA’nın sorularını yanıtladı.
Adli Eczacılık nedir? Görevi nedir?
Adli Eczacılık, eczacılık mesleği ve ilaçla tedavide karşılaşılan adli sorunlarla ilgilenen bir eczacılık alanıdır. Adli eczacılar, hekim ve hukukçulara ilaç ve eczacılıkla ilgili adli sorunlarda danışmanlık yaparlar. Adli eczacılar, ölüm öncesi veya ölüm sonrası biyolojik doku ve sıvılarda ilaç analizlerini yaparak, sonucun ölüm veya hastalıklarla ilişkisi olup olmadığını yorumlayabilen adli bilirkişilerdir. Ayrıca, doping analizlerinde teknik ve idari görev alabilirler. Eczacılık mesleği ile ilgili hatalar, mesleki yasal düzenlemeler, sahte ilaç ve reçete, ilaç ve reçeteleme hataları da dahil tüm zehirlenmeler, şüpheli ölümler ve benzeri adli sorunlarda analiz yapabilen, danışman ve bilirkişidirler.
“Adli Eczacılık” yeni bir konu değil yeni bir kavramdır. Halen, Hıfzısıhha Zehir Araştırma Müdürlüğü, Emniyet ve Jandarma Kriminal laboratuvarlarında görev yapan eczacılar, adli kurumlarda çalışan eczacılar ile adli bilirkişilik yapan eczacıları aslında “Adli Eczacı” kapsamında değerlendirmek gerekir.
Biz, “Adli Eczacılık” eğitimiyle yeni bir konu ortaya atmıyoruz, eczacıların zaten yapmakta oldukları bir görevi tanımlıyoruz.
Yurt dışında bu alanda çalışmalar nasıl?
Hindistan’da eczacılık fakültelerinde “Adli Eczacılık” dersi okutulmakta. Amerika Birleşik Devletlerinde “Adli Eczacılık” yüksek lisans programları da var. Adli eczacılar, ulusal istihbarat teşkilatları dahil tüm adli kurumlarda, doping analiz merkezlerinde, toksikolojik analiz laboratuvarlarında, Adli Bilimler Enstitülerinde ve kriminal (suçla ilgili) araştırma grupları içinde yer almaktalar. Adli Eczacı diploması veya sertifikası olmayanlar, bu tip kurumlarda çalışamıyorlar veya adli bilirkişilik yapamıyorlar.
Bu kursa kimler katıldı?
Türk Eczacıları Birliği, Eczacılık Akademisi (TEB) tarafından düzenlenen Meslek İçi Eğitim Programları (MİEP) tüm eczacılarımıza açıktır. TEB ve Eczacı Odalarının ağ sayfalarında eğitimler duyurulur. Bu eğitim programımıza eczane ve hastane eczacılarının yanı sıra eczacı odalarından temsilci meslektaşlarımız ve eczacılık fakültesi son sınıf öğrencileri katılmışlardır. Ankara dışından da katılımların olması, henüz çok yeni olan bu programa ilgi duyulduğunu göstermesi bakımından sevindirici oldu.
Bu kursun kaçıncısı düzenlendi?
TEB MİEP kursu olarak ilki 2009 yılında Malatya’da diğeri, 22-23 Aralık 2012 yılında Ankara’da olmak üzere iki kez yapılmıştır. Ayrıca, 2010 yılında düzenlenen TEB Eczacılık Kongresinde de “Adli Eczacılık” tanıtılmış, 6-9 Aralık 2012 tarihinde Antalya’da düzenlenen I. Ulusal Kamu Eczacıları Kongresinde “Adli Eczacılık” paneli ile çok sayıda meslektaşımıza ulaşılmıştır .
Bu kursa katılmak neler kazandırır?
Bu eğitim programına katılan meslektaşlarımızın “Adli Eczacılık “açısından mesleki farkındalıkları artmaktadır. Ayrıca, aldıkları bu eğitim, çalıştıkları kurumlarda veya eczanelerinde verdikleri eczacılık hizmetinin niteliğinin artmasına katkı sağlayacaktır. “Adli Eczacılık” eğitiminin, lisans ve lisansüstü eczacılık eğitiminde yaygınlaşarak bir uzmanlık alanı olmasını umuyoruz. Gelecekte, “Klinik Eczacı” kadroları gibi “Adli Eczacı” kadroları açılarak meslektaşlarımıza yeni bir istihdam alanı açılmasını ve kurumsallaşmasını temenni ediyoruz.
Kurs hakkında biraz bilgi verir misiniz?
“Adli Eczacılık” eğitimi kapsamında; Adli Bilimlerin çalışma alanları, şüpheli ölüm- yaralanma-zehirlenme olayları ve bunların aydınlatılmasında eczacının yeri, Adli Bilimlerde yeni bir alan olarak Adli Eczacılık tanımı, Adli eczacılığın kapsamı, adli eczacının görev ve sorumlulukları , Adli toksikoloji ve Adli Farmakolojinin kapsamı ve eczacının yeri, önemli ilaç-ilaç, ilaç-bitkisel ürün etkileşmeleri, doğal bitkisel ürünlerde risk analizleri, bitkisel zehirler, bitki zehirlenmeleri ve bilirkişilik nedir, eczacının adli açıdan bilirkişi örneklemeleri konusunda eğitim verilmektedir.
Kursta Anlatılan Konular
Adli bilimlere giriş Prof.Dr. Hamit Hancı, Adli bilimlerde yeni bir alan: Adli Eczacılık, Adli eczacılık açısından mesleki farkındalık ve eğitim, Adli Toksikoloji ve eczacı, Adli Farmakoloji ve eczacı, İlaç-ilaç etkileşmeleri, Adli Açıdan Eczacının “Bilirkişi” örneklemeleri Prof. Dr. Göknur Aktay, Bitkisel ilaçlarda ve nutrasötiklerde risk değerlendirilmesi ve Adli bakımdan sorun oluşturacak doğal ürünler, Bitkisel İlaç, Gıda Desteği-İlaç Etkileşmeleri üzerine de Prof.Dr. Erdem Yeşilada, Bitkilerle Zehirlenmeler:Genel esaslar, Salon bitkileri ve mantarlarla zehirlenmeler, Türkiyede Bitki Zehirlenmeleri ve Değerlendirmeleri Prof. Dr. Ekrem Sezik eğitim verdi.
Yorumlar