Hastanelerde radyasyon ile çalışanların
yaptıkları işlemler sırasında aldıkları dozların ölçümleri ve kullandıkları
kurşun önlüklerin kalibrasyonu hangi sıklıkta yapılıyor? Doktorlar hastaların
tedavisi için uğraşırken kendi sağlıklarına ne kadar dikkat ediyor?
Hastanelerde hastalardan muayene
sonrasında bazı tetkikler isteniyor. Bu tetkikler arasında röntgen, MR,
tomografi, radyoterapi ve ultrason cihazı da yer alabiliyor. Örneğin, Teknetyum
ismindeki radyoaktif bir madde sayesinde organın dışarıdan filmi çekiliyor.
Peki, radyasyon ile yakın çalışan sağlık çalışanları bu durumdan nasıl
etkileniyor?
Radyasyonla çalışan sağlık personelinin
tamamının dozimetre taşımak zorunda olduğunu belirten Ankara Üniversitesi Nükleer Bilimler Enstitüsü Müdürü Doç. Dr. Niyazi
Meriç, sağlık personelinin normal çalışma sürecinde ya da kaza sonucu aldığı
radyasyon dozunun mutlaka belirlenmesi gerektiğini dile getirdi.
Dozimetre Taşıyan Doktorlarda Durum Ne?
Doktorların hangi dozda radyasyon
aldıklarını bilmeleri gerektiğini kaydeden Doç.
Dr. Meriç, şu bilgileri verdi: “Radyasyon ile çalışanlar bazı durumları
kanıksayarak durumun ciddiyetini göz ardı etmeye başlıyorlar. Adeta radyasyon
ile çalıştıklarını unutuyorlar. Anjiyo yapan bir doktor günde ortalama 15 kez bu
işlemleri yapıyor ve belli dozda radyasyon alıyor. Doktor teşhis veya tedavi
sırasında hastaya X ışınlarını veriyor, hasta bu dozu bir kez alıp gidiyor.
Peki bu süreç sırasında doktorun kendisi ne kadar doz alıyor ve bunu günde kaç
kez tekrarlıyor?
Her Uygulamada Kaç Doz Radyasyon Alıyorsunuz?
Geçtiğimiz günde kontrol için, anjiyo
oldum. İşlem sırasında aldığım radyasyonu merak ettim. Anjiyoya girerken yanıma
Termolüminesans Dozimetre (TLD ) çiplerinden aldım. Anjiyo sırasında ne kadar
radyasyon aldığımı ölçmek için TLD’lerin bir kısmını kendi üzerime, birkaç
tanesini de operasyonu yapan doktorun kurşun önlüğünün arkasındaki kendi önlüğüne
taktırdım.
Operasyon bittikten sonra TLD’leri
aldım ve enstitüde değerlendirdim. Bu operasyon sırasında aldığım doz 1,93 mGy, hekimin aldığı doz ise 1,54 mGy idi.
Doktor benim aldığım dozun yüzde 80 ini almıştı. Ben bu dozu alıp gittim,
doktor ise bir diğer hastasına gitti. Doktor bir yılda alması gereken doz
limitine ortalama 13 hasta sonra ulaşırken, kendisinden bir günde bu kadar
hastaya baktığını öğrenince kulaklarıma inanamadım.”
Kurşun Önlük Sizi Koruyor mu?
Doktor günde 10-20 kez bu işlemi
tekrarlıyor, her defasında da bu dozu alıyor. Doktor kurşun önlüğün kendisini koruduğunu
düşünüyor. Kurşun önlükler zamanla deforme olabiliyor, bu da doktorun alması
gerekenden fazla doz almasına yol açıyor. Doktor sağlığı açısından kurşun
önlükler altı ayda bir test edilmeli ve yeni teknolojik malzemelerle üretilen
önlükler göz ardı edilmemeli.”
ANJİYO DOZ
KARŞILAŞTIRMASI
HASTA DOZU
(mGy)
|
HEKİM DOZU
(mGy)
|
YÜZDE FARK
|
1,93
|
1,54
|
doktor bir operasyonda ortalama hastanın
aldığı dozun%0,20 kadar doz alıyor.
|
Yıllık doz
sınırının aşılmaması için, Doktor
yılda en çok 13 anjiyo uygulaması yapmalıdır. Hasta bu dozu bir defa,
doktor ise her hastada alıyor.
|
Yorumlar