Organ bağışı haberlerinin işleniş şekli çok fazla önem taşıyor. Yapılan bir haber ile bağış oranlarında artış ya da azalma olabiliyor. Haberlerin önemi verilen rakamlarla daha da ortaya çıkıyor. Türkiye’de her yıl 2 binden fazla insan organ beklerken ölüyor, dünyada ise bu sayı yıllık 100 binin üzerinde.
Uluslararası Organ Nakli Ağı Projesi’nin (ITN- International Transplant Network), 2. Fazı olan Organ Nakli ve Organ Bağışı 1. Medya Çalıştay’ı İstanbul’da gerçekleştirildi.
Tıp, akademi ve medya camiası organ nakli haberciliğini masaya yatırdı. “Organ Nakli ve Organ Bağışında Medyanın Etkisi ve Gücü”, “Sağlık İletişimi”, “Organ Ticaretiyle Mücadele”, “Asılsız Habercilik”, “Yeni Medya” gibi başlıklar ele alındı.
Sağlık Bakanlığı, Ekonomi Bakanlığı, SESRIC ve DEİK tarafından desteklenen, Türkiye Organ Nakli Vakfı’nın (TONV) koordinasyonunda 5 üniversite ve 5 sivil toplum örgütünün yürüttüğü proje hayata geçiriliyor.
15 ülkeden 40'tan fazla gazetecinin katıldığı konferans kapsamında düzenlenen basın toplantısında konuşan Türkiye Organ Nakli Vakfı Başkanı Dr. Eyüp Kahveci, yılda yaklaşık 5 bin organ nakli yapılan ülkemizin önemli bir klinik tecrübeye ve zengin bir altyapıya sahip olduğunu söyledi.
Yasal Düzenlemesi Olmayan 24 Ülkeye Teknik Yardım
Projenin Faz 2 ayağının, eylem planlarının uygulanacağı uzun soluklu bir çalışmayı içerdiğini ifade eden Dr. Kahveci, “Organ bağışı ve organ nakli ile ilgili herhangi bir yasal düzenlemesi olmayan 24 ülkeye teknik yardım sağlanarak düzenleyici yasal bir çerçeve oluşturmaları sağlanacak. Yasal düzenlemesi olan ancak herhangi bir organ nakli uygulamasına başlamamış olan ülkelerde bir organ nakli programının başlatılmasına destek verilecek. 50 civarında ülkede organ bağışı, organ nakli ve kronik organ yetmezliklerine ilişkin bir veri tabanı ve kayıt sistemi bulunmadığından ortak bir IT sistemi oluşturulacak ve sağlıklı veri toplanması sağlanacak” dedi.
Kahveci, Uluslararası Organ Nakli Ağı'na katılan 70 ülke yasal düzenlemeler açısından incelendiğinde, Afganistan, Angola, Benin, Bosna Hersek, Kamerun, Çad, Etiyopya, Gambiya, Gana, Kosova, Libya, Makedonya, Madagaskar, Moritanya, Mozambik, Nijer, Filistin, Somali, Güney Sudan, Tanzanya, Uganda, Özbekistan, Yemen, Zambiya'da yürürlükte olan bir yasal düzenleme bulunmadığının belirlendiğini kaydetti.
Türkiye, Dünyada En Çok Organ Nakli Yapan Ülkelerin Başında
Türkiye'de 2015 yılında 4 bin 500'ün üzerinde organ nakli yapıldığını kaydeden Organ Nakli Koordinatörleri Derneği (ORKOD) Başkanı Dr. Yavuz Selim Çınar, ise şunları söyledi: “Bunlardan 3 bin 400'ü canlıdan, bin 150'si de kadavradan nakledilmiş. Sayıya baktığımızda Türkiye, dünyada en çok organ nakli yapan ülkelerin başında geliyor. Bizim ülkemizde ve dünyanın birçok ülkesindeki temel sorun organ nakli yapacak teknik ekipman değil, yeterli organ bağışı olmaması. Ülkemize baktığımızda geçen yıl yapılan organ nakillerinin neredeyse yüzde 80'i canlıdan alınmış. Gelişmiş ülkelerde kadavradan organ bağışı oranı yüzde 75 iken, ülkemizde bu rakam yüzde 25, yani bu konuda gelişmiş ülkelerle tamamen zıt bir yöndeyiz. Amacımız kadavradan alınan organ yüzdesini artırmak."
Organ Nakillerinde Medya Çok Önemli
Yüz nakilleri ve farklı çalışmaları ile dünya çapında başarılara sahip Akdeniz Üniversitesi Hastanesi Plastik Cerrahi ve Rekonstrüktif Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ömer Özkan, “Türkiye'de özellikle son dönemlerde organ nakilleri tüm aşamalarıyla başarılı şekilde yapılıyor. Bu konuda özellikle medya ayağı çok önemli. Ülkemiz, organ naklinde suistimalleri önlemiş durumda. Bize düşen ülkemizde bunu anlatmak ve büyük ülkelere de önderlik etmek. Çünkü dünya ülkelerinin örnek almaları, bizi yaptığımız işlerden daha fazla önder yapıyor."
Bitkisel Hayat ile Beyin Ölümü Farkı İyi Anlatılmalı
Bitkisel hayat ile beyin ölümünün topluma çok iyi anlatılması gerektiğini vurgulayan Türkiye Organ Nakli Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi Yrd. Doç. Dr. Cemal Ata Bozoklar, “Beyin ölümü ile bitkisel hayat arasında kesin bir çizgi var. Bitkisel hayatta kişi komadadır ama ölü değildir. Ölüm dediğimiz şey ise geri dönüşü olmayan bir olaydır ve tek bir ölüm şekli vardır, o da beyin ölümüdür” şeklinde konuştu.
Yorumlar