SAĞLIK HABERCİLİĞİNE YÖN VERENLER
Halkın, haberleri seçerken alanında uzman kişilerin oluşturduğu yazıları ve programları tercih etmesi gerektiğini söyleyen Collective Yayıncılık Sağlık Yayınları Editörü Demet Demirkır, “Örneğin, yıllardır etik bir şekilde sağlık haberleri yapan kişileri yeğlemeli. Güvenilir doktorların yazılarına erişmeli. Doktor olmadan insanlara ilaçlar ve bitkisel önerilerde bulunan umut tacirlerinin yer aldığı haberlerden kaçınmalılar” dedi.
Sağlık haberciliğinde alanında gerçek uzmanların bilgi vererek, halkı doğru bilgilendirmesi büyük önem taşıyor. Doktor sıfatındaki herkesin ekranlara çıkarılmaması gerektiğini belirten Collective Yayıncılık Sağlık Yayınları Editörü Demet Demirkır, konu ile ilgili şunları söyledi: “İnsanların sağlık konusunda bilgilenmelerini sağlayan pek çok yayın organı var. Gazete, televizyon programları, dergi, internet siteleri gibi pek çok mecradan sağlık haberlerine ulaşmak mümkün. Ancak önemli olan bu haberlere ulaşmak değil. Ulaşılan haberlerin lehimize olup olmadığı hakkında emin olmak. Sağlık haberleri, halkı ilgili konularda doğru bilgilendirebilmeli. Ancak çoğalan mecralar ve tek amaçları herhangi bir kişinin ya da bir ürünün reklamını yapmak olan kişiler ile kurumlar, ne yazık ki halk sağlığının düşünmenin ötesinde insanların yaşamını hiçe sayarak ceplerini doldurmanın peşine düşmüştür. Alanlarında uzman ve kendilerini yıllarca halkın sağlığına adamış sağlık muhabirlerinin yanı sıra sağlık haberciliği ile alakası olmayan kişiler de yok değil.
Bir Sağlık Muhabiri İçin Haber Kaynağı Ekseriyetle Doktorlar Oluyor
Sağlık haberlerini diğer haber türlerinden ayıran en önemli nokta, insanı ve insan sağlığını birebir ilgilendiriyor olmasıdır. Bu bağlamda, ele alınacak her haberin güvenilir kaynaklar üzerinden gidilerek oluşturulması büyük önem arz ediyor. Bir sağlık muhabiri için haber kaynağı ekseriyetle doktorlar oluyor. Halkı ve sağlık çalışanlarını ilgilendiren sağlık politikaları, toplum yararına dikkat çekilen öneri niteliğindeki yazılar, dönemin önemli hastalıkları (H3N2, H1N1 vb.), yeni ilaçlar gibi sağlığı yakından ilgilendiren pek çok şey “Sağlık haberciliği” kapsamına giriyor.
Haberin Reklam Kokmaması Ve Toplum Sağlığına Hizmet Etmesi Gerekiyor
Yalnızca sağlık haberleri için değil tüm haberler için geçerli olan “güvenilir kaynağa ulaşma” durumu haberlerin de sağlıklı olması sonucunu doğuruyor. Sağlık haberi yapılırken öncelikle kaynağın güvenilir olmasına dikkat etmek gerekiyor. Yapılan haberin reklam kokmaması ve toplum sağlığına hizmet etmesi gerekiyor. Aksi takdirde bu gazetecilik, amacından sapmış oluyor. İdeal bir sağlık haberinde abartılı cümlelerden kaçınılmalı, “tek, ilk, ilk kez” gibi sıfatlardan uzak durulmalı. Hastaları ve hasta yakınlarını yanlış yönlendirecek cümlelerden uzak durulmalı, bireyleri yanlış yönlendirecek “1 haftada 7 kilo”, “Bu ürünler kanseri yok ediyor” gibi reyting ile tiraj amacı güden ve sonuçları bireyleri olumsuz etkileyecek haberler yapılmamalı.
Sağlık Muhabiri Doğru Haber Yapmalı ve Yaptığı Haber ile İnsanları Doğru Yönlendirmeli
Öncelikle bireyin sağlık alanına ilgi duyması gerekiyor. İnsanın başarılı işler çıkarabilmesi için yaptığı işe saygı duyması ve onu sevmesi gerekiyor. 2008 yılının Ekim ayından beri sağlık haberciliğiyle ilgileniyorum. Hocam diyebileceğim sevgili Gazeteci Esra Kazancıbaşı Öztekin’in önerileri sayesinde sağlık haberciliği alanında ilerledim. Bir şeyler ürettikçe işimi daha çok sevmeye başladım. Hastalıklarla ilgili ilginç bilgiler, hastalığından kurtulanlar, herhangi bir hastalık için geliştirilen yeni ilaçlar gibi pek çok detay bu işin ne kadar önemli olduğunu vurguluyordu. Bu anlamda sevdiğiniz şeyi yapmak işinizde daha başarılı olmanızı sağlıyor. İşinizi seviyorsanız birtakım etik kurallara da uymanız gerekiyor. Amacı doğru haber yapmak ve yaptığı haber ile insanları doğru yönlendirmek olan sağlık muhabiri, reklamdan uzak durarak işine konsantre olmalı, sağlık terminolojisine sahip olmalı, Türk Tabipleri Birliği, Türk Eczacıları Birliği, devletin sağlık politikaları ve dünyada sağlık konusunda neler olup bittiğini takip etmeli.
Doktor Sıfatındaki Herkesin Ekranlara Çıkarılmaması Gerekiyor
Sağlık muhabiri, yalnızca haberine odaklanmalı. Bireylerin kendisini, kullandıkları yöntemi, herhangi bir ilacı ön plana çıkardığı durumlarda haberin objektif olduğundan emin olunmalı. Sağlık programında dikkat edilmesi gereken unsur, kesinlikle ekrana çıkarılan kişinin kim olduğudur. Doktor sıfatındaki herkesin ekranlara çıkarılmaması gerekiyor. Konukların alanlarında uzman, kendisini tıp bilimine adamış kimseler olması gerekiyor. Seçilen konuların güncel olması gerekiyor. Örneğin, bu günlerde sağlık gündemini oldukça meşgul eden “H3N2 gribi”, tıp kongrelerindeki gelişmeler, içinde bulunduğumuz dönemin hastalıkları ve tedavi yöntemleri gibi. Toplumun anlayabileceği, tıp terimleri süzgeçten geçirilmeli ve dil anlaşılır bir şekilde kullanılmalı.
Halk, Haberleri Seçerken Alanında Uzman Kişilerin Yazıları ve Programlarını Tercih Etmeli
Halk, haberleri seçerken alanında uzman kişilerin oluşturduğu yazıları ve programları tercih etmeli. Örneğin, yıllardır etik bir şekilde sağlık haberleri yapan kişileri yeğlemeli. Güvenilir doktorların yazılarına erişmeli. Doktor olmadan insanlara ilaçlar ve bitkisel önerilerde bulunan umut tacirlerinin yer aldığı haberlerden kaçınmalılar. Okudukları her bilgiye güvenmemeliler, hastalıklarıyla ilgili duydukları bir bilgiyi öncelikle doktorlarına sormalılar, tedavilerini aksatacak ve hayatlarını tehlikeye sokacak hareketlerden uzak durmalılar.
Sağlık haberlerinde kullanılan fotoğraflar etik, konuya ilişkin olması fakat insanları irrite etmeyecek şekilde kullanılması gerekiyor. Haberlerin altında kaynak belirtilmeli. Hem kaynağın güvenilir kişi olup olmadığını anlamak için hem de yalan haberlerle halkın sağlığını tehdit eden kişilerin deşifre edilmesi için önemli bir nokta.”
Demet Demirkır Kimdir?
Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Gazetecilik bölümü mezunu. 2008 yılının Ekim ayından beri sağlık haberciliğiyle ilgileniyor. Mesleğe “Pharmaceutical Business Review” dergisinde staj ile başladı. Akabinde Esra Kazancıbaşı Öztekin ile tanışarak, www.sagligimicinhersey.com ve www.sagliklierkek.com sağlık portallarında sağlık muhabirliği yaptı. Aynı zamanda Öztekin’in “Medikal” isimli sağlık programında asistanlığını yürüttü. Şu an ise Collective Yayıncılık Sağlık Yayınları Editörü olarak çalışmalarına devam ediyor.
Yorumlar